نیچ مارکتینگ به بخش محدود و کوچکی از بازار بزرگ اشاره دارد و برای افرادی مناسب است که قصد دارند محصولات و خدمات خود را در بازاری با تعداد رقبای کم به افرادی خاص ارائه کنند. در چنین بازاری هرچه خدمات تخصصی‌تر شود، رقبای کمتری هم برای آن وجود خواهد داشت. اگر بخواهیم نگاهی واقعی‌تر به بازار داشته باشیم به دلیل سطح بالای رقابت بین تولیدکنندگان، هر بازاری بعد از مدتی اشباع خواهد شد. از این رو، استفاده از نیچ مارکت این فرصت را به هر کسب و کاری می‌دهد که با مخاطب هدف خاص خود روبرو شده و راه را برای تجارتی متمرکز با مزایای خاص و منحصربه‌فرد هموار کند. در ادامه در خصوص این نوع خاص از بازاریابی و چگونگی استفاده بهینه از آن صحبت می‌کنیم.
تعریف ساده نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ (Niche Marketing) یکی از انواع بازاریابی است که متمرکز بر مخاطبین خاص، نیازها و اولویت‌های آن‌ها است. در حقیقت این بازاریابی مربوط به بخشی خاص از جمعیت کلی بازار و مخاطبین هدف است. به عنوان مثال، در بازار کفش می‌توان بخش‌های کوچک‌تری را به عنوان نیچ مارکتینگ در نظر گرفت. مثلا کفش‌های ورزشی، کفش‌های مناسب خانم‌ها، کفش‌های آقایان، کفش‌های مهمانی و... همگی نمونه‌هایی از نیچ مارکت هستند و هر بازار در برآورده کردن نیازها و اولویت‌های خاص مخاطبین آن تعریف و تقسیم‌بندی می‌شود.
باید گفت نیچ مارکتینگ زمانی رخ می‌دهد که تجارت و کسب و کار گامی به سوی تخصصی کردن محصول یا خدمتی خاص برداشته و در ادامه تلاش‌های بازاریابی را حول این گروه از مخاطبین انجام می‌دهد. کسب اطلاعات در خصوص مشتریانی که دید بلندمدتی در این نوع مارکتینگ دارند اهمیت بالایی دارد؛ به گونه‌ای که برند باید بتواند خود را به عنوان ماهی بزرگ در حوضچه‌ای کوچک نمایش دهد.
چرا استراتژی نیچ مارکتینگ دارای اهمیت زیادی است؟
نیج مارکتینگ به کسب و کارها کمک می‌کند که روی حوزه تخصصی خود متمرکز شده و بتوانند بالاتر از رقبای خود قرار گیرند. ممکن است کسب و کار شما در موقعیتی قرار بگیرد که سایر محصولات و خدمات را به مخاطبین گسترده‌تری ارائه کنید؛ اما فعالیت تخصصی در بخشی خاص می‌تواند تجارت‌تان را نسبت به دیگران کاملا متمایز کند. در زیر به مهم‌ترین دلایل اهمیت این نوع از بازاریابی اشاره می‌شود.
کاهش هزینه‌های بازاریابی
زمانی که مخاطب دقیق و خاص برندتان را مشخص کردید، این فرصت را خواهید داشت که لیستی از چشم‌اندازهای هدفمند خود ایجاد کرده و پیام‌های فروش را به طور ویژه برای آن‌ها آماده کنید. اطلاع از شخصیت و علاقه مخاطبین در ایجاد محتوایی مناسب و تاثیرگذار به منظور علاقه و همچنین تولید با حداقل هزینه اهمیت بسیار بالایی دارد.
در چنین حالتی در وقت و سرمایه‌گذاری‌تان برای بازاریابی صرفه‌جویی شده و برند می‌تواند عمدتا طرح و استراتژی‌های بازاریابی را برای مخاطبین خاص خود اجرا کند.
کاهش رقابت
استفاده از نیچ مارکتینگ سبب می‌شود که شما در محدوده کوچک‌تری به فعالیت بپردازید ک رقبای کمتری نیز در آن وجود دارند. در این حالت با ارائه برخی مزایا و شرایط خاص برای مخاطبین، مشتریان بیشتری با برند ارتباط گرفته و در نهایت رسیدن به رشد سودآور غیرقابل‌توقف خواهد شد.
افزایش سود
وقتی نیچ مارکتینگ را انتخاب می‌کنید، فروش محصولات یا خدمات به مشتریانی که قصد خرید آن‌ها را دارند، بسیار ساده‌تر خواهد بود. در حقیقت در این حالت شما با دسته بزرگی از مشتریان روبرو نیستید و تنها مخاطبین خاصی را پیش روی دارید که به حوزه فعالیت شما علاقه‌مند بوده و نیاز به تهیه خدمات و محصولات‌تان دارند. از این رو تمرکز روی مخاطبین خاص و هدفمند، افزایش قابل‌توجهی را در نرخ سود کسب و کار به دنبال خواهد داشت.
کسب اعتبار و اعتماد
به محض آن که برندی در نیچ مارکتینگ به تجربه خوبی دست پیدا کند، به عنوان متخصص این زمینه به شهرت و محبوبیت خوبی می‌رسد. مشتریان بعد از آن شما را به عنوان رهبر فکری در آن صنعت خاص در نظر گرفته و اعتماد ویژه‌ای به شما نشان خواهند داد.
انعطاف‌پذیری در بازاریابی
از جمله مهم‌ترین دلایل اهمیت بازاریابی نیچ، انعطاف در فرآیند بازاریابی است. در حقیقت در این بازاریابی این فرصت را دارید که انتخاب کنید با چه کسی صحبت کنید و از اطلاعات جمع‌آوری‌شده برای ساخت قیف‌های فروش، برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی‌های جدید که نقش مهمی در توسعه عملکردهای بازاریابی دارند استفاده کنید.
نیچ مارکتینگ چه مزایایی برای کسب و کار ها دارد؟
نیچ مارکتینگ از طریق جلب توجه، ایجاد پایگاهی از مشتریان وفادار و فراهم کردن شرایطی برای پیشرفت و گسترش در بازارها، ارزش بسیاری را برای برندتان فراهم می‌کند. در زیر به برخی از مزایایی که استفاده از این نوع بازاریابی می‌تواند برای هر کسب و کاری به دنبال داشته باشد اشاره می‌شود.
دستیابی به ROI بالا
نیچ مارکتینگ روی گروه خاصی از مخاطبین که احتمال زیاد محصول را خریداری می‌کنند متمرکز است. در حقیقت تاکید و اولویت در این بازاریابی کیفیت بالا است که باعث بالا رفتن میزان ROI می‌شود. همچنین این بازاریابی به دلیل هزینه پایین‌تر در بازاریابی به دلیل مخاطبین محدود‌تر، گزینه ایده‌ال بسیاری از شرکت‌ها به شمار می‌رود که محدودیت‌هایی در تامین منابع مالی دارند. با کمک استراتژی‌های هدفمند، می‌توان پیشرفت بیشتری را تجربه کرد و افراد بیشتری را با خود درگیر کرد که در نهایت به فروش مطلوب منجر خواهد شد.
وفادار کردن مشتری
این نوع از بازاریابی‌ها، نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در ایجاد وفاداری مشتری ایفا می‌کند. هنگام نزدیک شدن به این موضوع، مشتری این حس را دارد که هر آنچه که می‌خواهد را دریافت کرده و قصد دارد محصول یا خدمات را تهیه کند.
امکان‌پذیر برای تمامی مشاغل
از جمله مزایای مهم نیچ مارکتینگ امکان‌پذیر بودن و مفید بودن آن برای مشاغل و شرکت‌ها بدون در نظر گرفت اندازه و نوع صنعت آن‌ها است. حتی اگر کسب و کارتان دارای منابع محدودی باشد، این نوع مارکتینگ به رشد بیشترتان کمک زیادی می‌کند.
استفاده موثر از منابع
از آنجا که بازاریابی Niche بر خدمت‌رسانی به مشتریان خاص متمرکز است، برندها این فرصت را دارند که از منابع موجود در بازار هدف خود به صورت گسترده بهره‌مند شوند. این موضوع منجر به اثربخشی بازاریابی بالاتر و استفاده موثر از منابع موجود خواهد شد.
حاشیه سود بیشتر
در نیچ مارکتینگ، برندها فشار رقابتی کمتری را احساس می‌کنند که این موضوع به آن‌ها امکان می‌دهد تولیدات و خدمات‌شان را به قیمتی مناسب به فروش رسانده و حاشیه سود بالاتری را به دست بیاورند. چنین کسب و کارهایی از پیشنهادها و تخفیف‌هایی در مورد محصولات استفاده می‌کنند که می‌تواند مشتریان را وادار به خرید و پرداخت هزینه مورد نظر کند. گفتنی است که بسیاری از شرکت‌های بزرگ و کوچک اکنون در حال استفاده از این نوع بازاریابی هستند و با افزایش فروش، سود‌های بسیار چشم‌گیری را هم تجربه کرده‌اند.
نحوه کارکرد نیچ مارکتینگ
پیش از آن که برندی قصد فروش آنلاین محصولات خود را داشته باشد، اولین و مهم‌ترین مورد، درک نیچ مارکتینگ و محصولاتی است که با مخاطبین هدف در ارتباط هستند. در زیر به مراحل مورد نیاز برای اجرای این بازاریابی اشاره می‌شود.
ایجاد مخاطبین
قبل از این که بخواهید نیچ مارکتینگ را پیاده‌سازی کنید، ایجاد مخاطبین از طریق کمپین‌های مختلف می‌تواند آگاهی در خصوص محصولات شما را افزایش دهد. با این کار این فرصت را خواهید داشت که سطح تعامل مشتریان بالقوه خود نسبت به این بازاریابی و همچنین تمامی افراد آماده برای راه‌اندازی را مشخص کنید.
آزمایش پیش از سرمایه‌گذاری
یکی از عوامل حیاتی در درک فرآیند بازاریابی نیچ، شروع و آزمایش با دسته محدودی از محصولات است. برندها می‌توانند از مشتریانی که پیش‌تر از آن‌ها خرید کرده‌اند بازخوردهایی را دریافت کرده و همچنین از افراد معروف و اینفلوئنسرها بخواهند که محصولات آن‌ها را مورد بررسی قرار داده و معرفی کنند. با سازماندهی کردن این کمپین‌های کوچک برای مخاطبین هدف، برندها در همان ابتدا، بازار و نظر مخاطبین را که برای آن‌ها ارزش دارد درک خواهند کرد. این کمک بسیاری به ادامه روند بازاریابی خواهد کرد.
ورود عمیق‌تر به نیچ مارکتینگ
در صورتی که برندها نتوانند مخاطب هدف خود را از بازاریابی مشخص تعیین کنند، می‌توانند برای بررسی‌های بیشتر و مشخص کردن اولویت‌های مخاطبین، در این بازاریابی عمیق‌تر شده و سپس به نتیجه برسند. این سازمان‌ها می‌توانند به منظور درک شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها و... در نیچ مارکتینگ به منظور کسب چشم‌انداز مناسب و سپس انتخاب بازاریابی هدف‌مندتر وقت قابل‌توجهی را صرف کنند.
بررسی روندهای موجود در نیچ مارکتینگ
یکی از بهترین راه‌های درک روند نیچ مارکتینگ، تحقیق و بررسی در خصوص آنچه که در حوزه بازاریابی انتخاب‌شده توسط برندتان وجود دارد، است. رفتار مشتری، سفر مشتری، خواسته‌ها و نقاط درد از جمله مواردی هستند که با بررسی آن‌ها اطلاعات بسیار خوبی را کسب خواهید کرد. همچنین می‌توانید روندهای مختلفی را آزمایش کرده و سپس بر اساس آن‌ها تصمیم نهایی خود را اتخاذ کنید.
به همین سبب، رمزگشایی روش کار نیچ مارکتینگ، صرف با شناسایی، آزمایش و تولید ایده‌های مختلف برای مخاطبین و سپس تبدیل ایده‌ها به عمل ممکن است.
استراتژی‌های موثر برای استفاده از نیچ مارکتینگ
برای اجرای نیچ مارکتینگ می‌توان از استراتژی‌های مختلفی استفاده کرد؛ در ادامه ما به برخی از پرکاربردترین و موثرترین استراتژی‌ها که می‌تواند به شما در رسیدن و جذب مخاطبین کمک زیادی کند، اشاره می‌کنیم.
تحقیق گسترده مخاطب
به دلیل آن که نیچ مارکتینگ به صورت مستقیم روی گروه خاصی از مخاطبین متمرکز است، هر سازمان و کسب و کاری که قصد استفاده از این بازاریابی را داشته باشد، باید تحقیقات کاملی در خصوص مخاطبین داشته باشد. این تحقیقات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تجزیه و تحلیل رقابتی برای بررسی میزان دسترسی و سطح تعامل دیگر رقبا؛
- گسترش افراد خریدار برای کشف مشتری ایده‌آل؛
- استفاده از ابزارهای سوشال لیسنینگ به منظور نظارت بر مسئولیت افراد در قبال برند، محصول یا خدمات.
بررسی عمیق‌تر استراتژی‌های رقبا
بعد از پایان تحقیقات در خصوص خود و مخاطبین هدف، بررسی استراتژی‌های رقبا نیز فرآیندی ضروری به شمار می‌رود. لازم به ذکر است که این روش به معنای کپی‌برداری از رویکرد آن‌ها نیست، بلکه به معنای دریافت دیدی بهتر و عمیق‌تر و همچنین شناخت نقاط قوت و ضعف رقبا است. در نهایت نتایج چنین بررسی‌هایی به شما کمک می‌کند که استراتژی بهینه و مناسب خود را پیاده‌سازی کرده و از آن نتیجه حداکثری را دریافت کنید.
ایجاد روابط با مشتری و تقویت مشارکت‌ها
یکی از موثرترین استراتژی‌ها برای برجسته شدن در بازاریابی تخصصی، ایجاد روابط و تقویت مشارکت‌ها به منظور تقویت مداوم کسب و کار است. با ایجاد روابط موثر با مخاطبین و مشتریان خود می‌توانید آن‌ها را حفظ کرده و همچنین مشتریان جدیدی را هم جذب کنید. همچنین با افزایش مشارکت با آژانس‌ها و برندهای فعال در این بازاریابی، این فرصت را دارید که از مزایایی همچون شناسایی فرصت‌های مناسب در جایگاه خود بهره‌مند شوید. علاوه بر این، مشارکت با برندهای دیگر این فرصت را به شما می‌دهد که با مجموعه جدیدی از مخاطبین مرتبط با کسب و کارتان نیز روبرو شوید.
ایجاد وفاداری به برند
ایجاد وفاداری به برند از جمله قوی‌ترین استراتژی‌های بازاریابی نیچ است که در آن مشتریان هر برند به عنوان سفیران برند در نظر گرفته شده و به تبلیغات موثر می‌پردازند. با تبلیغات موثر مخاطبین وفادار، برند به مزایای بسیار خوبی دست پیدا خواهد کرد. لازم به ذکر است که ایجاد وفاداری نسبت به برند مستلزم ایجاد تجربیات عالی و ایده‌آل، پیش‌بینی نیاز مشتریان و تعامل منظم با آن‌ها است.
جمع‌بندی
بازاریابی یکی از فرآیندهای بسیار مهم و ضرور برای هر کسب و کار در هر مرحله از فعالیت خود است که می‌خواهد به دسته‌ای از مخاطبین دسترسی پیدا کند. انواع مختلفی از مارکتینگ وجود دارد که هر سازمانی مطابق با اهداف و محدودیت‌های موجود باید بهترین گزینه ممکن را انتخاب کند. در این مطلب به بررسی نیچ مارکتینگ، یکی از انواع بازاریابی که توسط بسیاری از کسب و کارها به کار گرفته می‌شود پرداخته شد. این بازاریابی، با توجه به این که دسته محدودی از مخاطبین را مورد هدف قرار می‌دهد، می‌تواند بازدهی و کارایی بسیار بالایی هم داشته باشد.
در انتها لازم به ذکر است که کسب و کارهای محترم می‌توانند از خدمات متنوع بازاریابی و اجرای استراتژی مجموعه فیکا بهره‌مند شده و مسیر پیشرفت را با سرعت بیشتری طی کنند.